تمام پزشکی

دین کامل برای تمام کارها برنامه دارد.

***

پزشک مسیحی دربار هارون‌الرشید گاهی از سرکنجکاوی با دانشمندان مسلمان مشغول گفت‌وگو می‌شد. یک بار پرسید: «من هرچه در کتاب آسمانی شما نگاه کردم، اثری از طب و پزشکی ندیدم؛ در حالی که علم مفید دو چیز بیشتر نیست: علم دین و معنویات، و علم بدن و پزشکی.» دانشمند مسلمان گفت: «خداوند همۀ دستورات پزشکی را در نصف آیه آورده است:

کُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا[1]

بخورید و بیاشامید، ولی زیاده‌روی نکنید

پیامبر ما هم طب را در همین دستور خلاصه کرده‌اند: معده خانۀ همۀ بیماری‌هاست، و امساک و کم‌خوری سرآمد همۀ داروهاست، و آن عادات صحیحی که بدن را به آن عادت داده‌ای از او مگیر.»