ام وهب­های ایرانی

حاج صادق آهنگران در بخشی از خاطرات خود می نویسد:

«اسماعیل فرجوانی» فرمانده تیپ یکم لشکر7 ولی­عصر^{عجل الله تعالی فرجه} بود. او در یکی از عملیات‌ها مجروح گردید و یک دستش قطع شد. ایشان درعملیات والفجر 4 به شهادت رسید و پیکر پاکش، مانند مولایش اباعبدالله صلوات‌الله‌علیه سر در بدن نداشت. وقتی جنازه­ او را به اهواز آوردند، مادرش هم آنجا بود. به خاطر اینکه پیکر، سر در بدن نداشت، بچه‌ها اجازه نمی­دادند مادرش بالای سرش بیاید، اما ایشان کوتاه نمی­آمد و می­گفت: «هر طور شده من باید بچه­ام رو ببینم.» درنهایت، بچه­ها کوتاه آمدند و حاج­خانم توانست جنازه­ فرزندش راببیند. همه منتظر بودند صحنه­های دل­خراش و مویه مادر و خراشیدن صورتش را ببینند، اما مادر اسماعیل به‌قدری صلابت نشان داد که تعجب همه را برانگیخت.

حاج­خانم وقتی بالای پیکر بدون سر فرزندش آمد و با آن وضع مواجه شد، فقط سه بار بلندگفت: «مرگ برآمریکا، مرگ برآمریکا، مرگ برآمریکا» بعدزینب وار، بوسه­ای برحنجره­ جگرگوشه­اش زد و بدون گریه و زاری محوطه را ترک کرد. این صحنه تأثیرعجیبی روی من گذاشت. پس از آن، ماوقع را برای آقای معلمی شرح دادم و او هم نوحه­هایی با مضمون مادر، از جمله: «بیا ای مهربان مادر، کنار سنگر من» یا «ای مادر قهرمان، شد نوجوانت فدا» و... را سرود و من آن‌ها را اجراکردم.