سختی‌هایت برای خودت

کس نخارد پشتِ من، جز ناخنِ انگشتِ من؛ این را گفته‌اند که مثلِ مرد روی پای خودت بایستی. این تمرینی است که بدانیم خودمان مسئولِ همه کارهای‌مان هستیم.

***

امام‌صادق (علیه‌السلام) به خانه یکی از خویشاوندان می‌رفتند. میانِ راه بندِ کفشِ حضرت پاره شد و مجبور شدند پابرهنه به راه ادامه بدهند. یکی از هم‌راهان سریع بندِ کفشش را باز کرد تا به ایشان بدهد و خودش پابرهنه بماند. امام با چهره‌ای خشم‌ناک از او روی گرفتند و اصلاً حاضر نشدند آن را قبول کنند و فرمودند: «اگر یک سختی برای کسی پیش آید، خودِ آن شخص به تحملِ آن سختی از همه پیش‌تر سزاوار است. معنا ندارد که حادثه‌ای برای یک نفر پیش بیاید و دیگری متحملِ رنج بشود.»[1] همین است. هیچ‌کسی بارِ دیگری را به دوش نمی‌کشد:

وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْری‏[2]